AJANS ÜNİVERSİTE-Esra MUTLU
Proje, 21 Mayıs’ta İÜ Fen Fakültesi Prof. Dr. Cemil Bilsel Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen İstanbul Yatırım Zirvesi’nde tanıtıldı. Proje Koordinatörü İÜ İktisat Fakültesi Maliye Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Şeker, Zirve’de, İstanbul Talep ve Tüketim Eğilimi araştırmasında ortaya çıkan sonuçlar esas alınarak hazırlanan web sitesinden örnekler göstererek, İstanbul’da yatırım yapma kararı alacak kişilere, karar alırken destek sağlanacağını belirtti. İstatistiki veri tabanlarını da paylaşan Doç. Dr. Şeker, web sitesinin yakın zamanda İngilizce, Almanca ve Arapça dillerinde de hizmet sunarak yatırım danışmanlığı yapacağını belirtti. Zirve’de, İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mahmut Ak ve İÜ İktisat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Halis Yunus Ersöz de birer konuşma yaptılar.
Kapsamlı, Hedefleri Yüksek Bir Proje
Projenin, yatırım yapacak kişilere destek sunabilecek bir sistem model oluşturacağını söyleyen Doç. Dr. Şeker, “Yola çıkış noktamız, faal olan, uluslararası ve ulusal bilinirliliğe sahip 620 markaydı. Bu firmaların hepsini, şube ağlarını ve koordinatlarını toplayıp harita sistemine yükledik.” diyerek sistemin içeriği hakkında bilgi verdi.
Bir firmanın, sektöre girerken ihtiyaç duyacağı birçok veriyi sistemde bulabileceğini ifade eden Doç. Dr. Şeker, “Biz bu sistemle herhangi bir firmanın yatırım yaparken sektöre dair her türlü bilgiyi bulmasını hedefliyoruz. Sistemi istediğimiz şekilde hizmete sunabilirsek, isteyen firmalara fakülte olarak danışmanlık hizmeti de vereceğiz. Bu proje için maliye, iktisat, ekonometri ve işletme bölümlerinden hocalarla çalışıyoruz. Proje çok kapsamlı, hedefleri yüksek bir proje.” şeklinde konuştu.
39 İlçede Tüketim Araştırması Yapıldı
Yatırım Haritası Projesi kapsamında, “İstanbul Tüketim Eğilimi ve Talep Potansiyeli Hane Halkı Araştırması” yapıldı. Araştırma için İstanbul’un 39 ilçesinde, 246 mahallede, toplam 4 bin 555 katılımcı ile yüz yüze görüşüldü. Vatandaşlara, hangi alanlarda, ne kadar sıklıkla, AVM’de mi yoksa çarşı pazarda mı harcama yaptıkları gibi soruların sorulduğu araştırma, İstanbul’un tüketim eğilimi ve talep potansiyelini ölçmeye yönelik veriler içeriyor. Çalışmada, hane halkının aylık kira ödemesinden kullandığı ısınma türüne; eve günlük gazete alma alışkanlığından günlük ekmek tüketimine; kredi kartı sahipliğinden sosyal aktivitelere katılım durumuna kadar birçok veri elde edildi.
Araştırma sonuçları, İstanbul’da aylık yaşam maliyetinin asgari düzeyde 2 bin 148 TL, normal düzeyde 3 bin 570 TL, iyi düzeyde ise 6 bin 356 TL olduğunu gösterdi. Gelir ve yaşam koşullarını gösteren önemli göstergelerden ekmek tüketiminin ise hane başına günlük ortalama üç adet olduğu tespit edildi. Ortalama değerler göz önünde bulundurulduğunda, en çok ekmek tüketilen ilçelerin Bağcılar, Avcılar ve Sultanbeyli; en az ekmek tüketilen ilçelerin ise Beşiktaş, Adalar ve Çatalca olduğu ortaya çıktı.
“Araştırma İki Farklı İstanbul’u Ortaya Koyuyor”
İstanbul’da ilçeler arasındaki farklılaşmaların, hem gelir düzeyi hem tüketim kalıbı ve tercihleri açısından ortaya çıktığını belirten Doç. Dr. Şeker, “Bir anlamda iki farklı İstanbul’un söz konusu olduğunu söyleyebiliriz. Bir yanda haftada bir iki defa et, tavuk ya da balık yiyemeyenler, yılda bir kere bile tatile gidemeyenler; öte yanda harcama kapasitesi oldukça yüksek olan bir kesim söz konusu.” dedi. Toplumun tüketim eğiliminin geliriyle doğrudan doğruya ilişkili olmadığını söyleyen Doç. Dr. Şeker, “Bu sonuç, tüketim toplumu hâline dönüştüğümüzü onaylıyor. Örneğin İstanbulluların % 42’si ekonomik gerekçelerden dolayı tatil yapamıyor; yüzde 17’si haftada bir iki defa et, tavuk ya da balık yiyemiyor; ama % 50’si akıllı telefona sahip, % 53’nün evinde plazma ya da LCD-LED televizyon var.” diyerek günümüz toplum yapısını yorumladı.
Projeden Nasıl Faydalanılacak
Proje kapsamında sistemi kullanmak isteyen kişiler, önce internet üzerinden hazırlanan haritada ilçeyi seçecekler. Seçtikleri ilçede hangi sektöre yatırım yapmak istediklerini belirtecekler. Seçilen sektöre dair bilinen bütün markalar, şubeleriyle beraber haritada karşılarına çıkacak. Böylece yatırım yapmak isteyenler, rakip firmaları ve firmaların nerelerde konumlandıklarını görebilecekler. Yalnızca bu bilgiler değil, seçilen ilçedeki hastaneler, üniversiteler, ulaşım araçlarına yakınlık gibi birçok veri de haritada yer alacak.