AJANS ÜNİVERSİTE- Server DENİZ
Araştırmanın sonuçları, İstanbul Üniversitesi’nde Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Halis Yunus Ersöz, Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölüm Başkanı ve Sosyoloji Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. İsmail Coşkun ve Proje yürütücüsü olan Yrd. Doç. Dr. Murat Şentürk ev sahipliğinde yapıldı.
Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Didem Danış, İstanbul Şehir Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Mehmet Fatih Aysan, Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Mustafa Otrar, Trakya Üniversitesi Sağlık Yönetimi Bölümü’nden Prof. Dr. Ayşegül Yıldırım Kaptanoğlu ve Yalova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Harun Ceylan’ın destekleriyle yürütülen projede İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü lisansüstü öğrencileri de görev aldı.
Verilen bilgiye göre, yaşlıların sağlık durumları, sosyal ilişkileri, yaşam memnuniyeti ve beklentileri, kentten ve kentsel hizmetlerden memnuniyetleri ve beklentileri ile yaşlıların yaşlılık algısı temalarının yer aldığı araştırmada, nitel araştırma kapsamında 24 kişiyle derinlemesine mülakat, nicel araştırma kapsamında ise bin 44 kişi ile yüz yüze anket uygulaması gerçekleştirildi. Ayrıca bir alanda faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarının, akademisyenlerin, STK’ların ve özel sektör temsilcilerinin de katılımıyla bir çalıştay oluşturulduğu konuklara aktarıldı.
Araştırma, İstanbul’da yaşlı nüfusun yoğun olduğu Ataşehir, Bağcılar Bakırköy, Beşiktaş, Beylikdüzü, Eyüp, Fatih, Kadıköy, Maltepe, Sultanbeyli, Ümraniye ve Üsküdar ilçelerinden 65 yaş üstü katılımcılarla yapıldı.
Araştırmaya ilişkin AA muhabirine açıklama yapan İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, “Ülkemizin en büyük ve köklü üniversitesi olarak yaptığımız bilimsel çalışmalarla ülkemizin sosyal politikalar geliştirmesi için sunduğumuz katkıyı her geçen gün artırmaktayız. Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Araştırma Merkezi bünyesinde yürütülen bu araştırma, İstanbul’daki yaşlıların sağlık durumları, sosyal ilişkileri, yaşam memnuniyeti, kentsel hizmetlerden beklentileri gibi çok önemli temaları ele almakta ve yaşlı nüfusa ilişkin politika geliştirecek yerel ve ulusal yöneticiler için önemli bilimsel veriler sunmaktadır.”
“Araştırmaya Katılanların Yüzde 77’si Cep Telefonu, Yüzde 8’i İnternet Kullanıyor”
Açıklanan sonuçlara göre, yüzde 44’ü erkek yüzde 46’sı kadın olan 65 yaş üstü katılımcılardan, “En fazla kimin yanında kalmak isterdiniz?” sorusuna 155’i “yalnız”, 579’u “eşimle”, 58’i “kızım ve damadım”, 75’i “oğlum ve gelinim” yanıtını verdi.
“Kendinizi hangi sosyoekonomik grupta/gelir grubunda görüyorsunuz?” Sorusuna katılımcıların yüzde 12,3’ü yoksul-alt gelir grubunda, yüzde 33,4’ü ortanın altı-dar gelirli grubunda, yüzde 46,2’si orta gelir grubunda, yüzde 4,2’si ortanın üstü-iyi gelir grubunda, yüzde 0,4’ü çok iyi gelir grubunda gördüğü söylendi.
Yüzde 35’i 75 yaş ve üstü, yüzde 65’i 65-74 yaşlarında olan katılımcıların kendi sağlıklarını tanımlamaya yönelik soruya yanıtları, yüzde 12,8’i “çok iyi”, yüzde 35,4’ü “iyi”, yüzde 35,5’i “orta”, yüzde 12,5’i “kötü”, yüzde 3,4’ü “çok kötü” şeklinde oldu.
Sonuçlara göre katılımcıların 842’si düzenli olarak her gün ilaç kullanırken, 108 kişi ilaç kullanmadığını söyledi. Katılımcıların yüzde 53,4’ü hastalandığında en çok bakımı eşinden, yüzde 20,9’u kızından, yüzde 9,4’ü oğlundan, yüzde 5’i gelininden görürken, hiç bakım görmeyenlerin oranı yüzde 5 oldu.
Yüzde 49’u “Spor yapıyorum” diyen katılımcıların yüzde 74’ü düzenli olarak, yüzde 2’si ayda bir yürüyüş yapıyor. “Gününüzün ne kadarını evde geçirirsiniz?” sorusuna 85 katılımcı “Hep evdeyim”, 448’i “Genellikle evdeyim, nadiren dışarı çıkarım”, 435’i “Günün yarısında evdeyim, yarısında çıkarım”, 73’ü “Genellikle dışarıdayım” yanıtını verdi.
Araştırmaya katılanların yüzde 77’si cep telefonu kullanırken, yüzde 8’i internet kullandığını söyledi. “Yaşamdan memnun musunuz?” sorusu yüzde 25,7’lik kesim tarafından “Çok memnunum”, yüzde 52,2’lik kesim tarafından “Biraz memnunum”, yüzde 8,2 tarafından “Hiç memnun değilim” diye yanıtlandı.
646 kişinin en çok korktuğu şey fiziksel olarak başkasına muhtaç olmak olarak öne çıkarken, 158’i yalnız kalmaktan korkuyor. Belediyelerin yaşlılara yönelik hizmetlerinden haberdar olanların oranı yüzde 44 iken, yüzde 35,8’i her gün, yüzde 21,6’sı haftada bir, yüzde 8,5’i 15 günde bir, yüzde 6,6’sı ayda bir ziyaret ediliyor.
Katılımcıların yüzde 43,8’i günde 1-3 saat aralığında, yüzde 41,2’si 4-6 saat aralığında, yüzde 11,8’i 7 saat ve üzeri televizyon izlerken, yalnızca yüzde 0,4’ü hiç televizyon izlemiyor. 508 kişi İstanbul’un yaşlılar için güvenli olmadığını düşünürken, 290 kişi ise kenti kendileri için güvenli buluyor.
“İstanbul’da parklar/yeşil alanlar yaşlılar için yeterlidir” ifadesine katılanların sayısı 324 iken, 392 kişi yeşil alan ve parkları yeterli bulmuyor. “Yaşlılıkta komşunun yeri başkadır” ifadesine 749 kişi, “Yaşlılar kendilerini değersiz (işe yaramaz) hissetme duygusunu yaşarlar” ifadesine 647 kişi katıldığı söylendi.
