AJANS ÜNİVERSİTE – Erhan ERKİP
Fotoğraf – Ahsen ESER
Taşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Kulübü ile Konservasyon ve Restorasyon Kulübü öğrencileri tarafından düzenlenen Türkiye’de Ahşap Strüktür Tipleri ve Tahribat Değerlendirmeleri etkinliğinde Mimar Sinan Üniversitesi Mimari Restorasyon Meslek Yüksek Okulu’ndan davet edilen Yrd. Doç. Dr. Hülya Dışkaya konuştu. Türkiye genelindeki strüktür dağılımları ve bunu tanımlayan bölgelerdeki strüktür tipleri çeşitli fotoğraflar üzerinden öğretici bir şekilde değerlendirildi. Yrd. Doç. Dr. Dışkaya ülkemizde geleneksel strüktür tiplerinin %75’inin ahşap yapılardan, %25’inin kargir yapılardan (%15 taş, %10 tuğla veya kerpiç) oluştuğunu belirtti. Ahşap strüktür geleneğinin Doğu Karadeniz, Batı Karadeniz, Marmara, Ege, Akdeniz ve İç Anadolu’nun Kuzey kısımları ile Doğu Anadolu Bölgesi’nde görüldüğünü söyledi. Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve İç Anadolu’nun Güney kısımlarında ise kerpiç yapıların bulunduğunu ekledi.
Musiki, mutfak ve mimari açısından çok zengin bir kültüre sahip olduğumuzu belirten Yrd. Doç. Dr. Dışkaya, Türkiye’nin depremsel yapısı hakkında bilgiler vererek Arap ve Avrasya levhalarının birbirini ittikçe ülkemiz üzerinde fay hattı oluşturduğunu dile getirdi. Ardından taş yapı çeşitleri ve dolgu sistemleri üzerine birçok örnekler verdi.
“Hazine Sandığında Yaşıyoruz Ama Kıymetini Bilmiyoruz”
Ahşap evlerin tahribatının nedenlerini; terk, yangın, yapım hataları, yanlış malzeme seçimi, zayıf ahşap kesitleri, malzemenin zamanla yorulması, kötü işçilik, restorasyonda yanlış müdahaleler, ekonomik yetersizlik, hava kirliliği, kamu bilinci eksikliği, koruma kanunlarının uygulanmaması, yerel yönetimlerdeki koruma bilinci eksikliği ve rantsal gelir elde etmek amacıyla vandalizm olarak sıralayan Yrd. Doç. Dr. Dışkaya “Restorasyon için en önemli unsur korumadır. Bakıma muhtaç hale getirilmezse yapılar günümüze ulaşabilir” dedi. Ayrıca “İstanbul’da ahşap yapılara bakın. Camları kırık ve çatıları açılmışsa kimse korumak istemiyordur. İçerisine su alır ve çürür” diye konuştu.
Kendisine yöneltilen soruları cevapladıktan sonra, Yrd. Doç. Dr. Dışkaya “Bu bir değerdir, kıymettir. Korunmalı ve nesiller boyu gösterilmelidir” dedi ve etkinlik sona erdi.