AJANS ÜNİVERSİTE- Esra MUTLU
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kuruluşunun 50. yılı dolayısıyla tiyatrocu, araştırmacı, koleksiyoncu, yazar Gökhan Akçura tarafından hazırlanan ‘Seyyahinden Turizme’ isimli sergi, 24 Ocak’a kadar Atlas Pasajı Sergi Salonu’nda gezilebilir.
‘Seyyahinden Turizme’ isimli sergi, Türkiye’de gezmenin tarihini ve kültürünü anlatan afiş, bavul etiketi, tren bileti, gemi broşürü gibi nesneler 30 Aralık-24 Ocak tarihleri arasında Atlas Pasajı Sergi Salonu’nda görülebilir. Sergide, bir seyyahın tahta bavulundan çıkmış eski bir tren bileti, Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde turizmi gelişimi hakkında tarihi bilgiler ve bu dönemlerdeki ulaşım olanaklarının gelişimi hakkında bilgiler yer alıyor.
Türkiye turizm tarihi ile ilgili daha önce ‘Türkiye Turizminin 150 Yılı’ isimli bir sergi çalışması yapan Akçura, Bakanlık yetkililerinin Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kuruluşunun 50. yılında bir sergi hazırlamasını istemeleriyle bu serginin çalışmalarına başladığını belirtti. ‘Devlet ve turizm’ ilişkilerinin geniş bir şekilde ele alındığı serginin arşivi Bakanlığın ve Akçura’nın birikimlerinden oluşuyor.
“TÜRKİYE’NİN EN ZENGİN TURİZM TARİHİ ARŞİVİNE SAHİBİM”
Sergiye hazırlığın 30 yıl öncesine uzandığını belirten Akçura, “Turizmin gelişmeye başladığı o yıllarda TÜRSAB dergisinin editörlüğünü yapıyordum. Turizm sektörünün tarihine eğilen olmamıştı. Ne yapabilirim, diye düşünürken rahmetli Çelik Gülersoy elini uzattı ve Turing’in arşivlerine ulaştık. Orada müthiş bir birikim vardı. Afişler, yazışmalar, broşürler… Özellikle Cumhuriyet’in ilk yıllarına ilişkin gün ışığına çıkmamış malzemeler vardı. Bunları bir seri yazıyla TÜRSAB dergisine taşıdım. Başka yerlerde de yazdıktan sonra tümünü ‘Turizm Yıl Sıfır’ kitabında topladım. Ardından sahaflardan, eskicilerden, özel koleksiyon ve müzayedelerden malzeme toplamaya devam ettim. Şu anda Türkiye’nin en zengin turizm tarihi arşivine sahibim.” dedi.
“TURİZMİN GELİŞMESİ 1980’Lİ YILLARDA”
Serginin ele aldığı dönemlerin 50 yılla sınırla kalmadığını söyleyen Akçura, “2013 aynı zamanda Türkiye’de turizmin başlamasının 150. yılı. Bu biraz fantastik bir tarih. Nedeni şu: 1863 yılında İstanbul’da Beyazıt Meydanı’nda büyük bir sergi açılmıştı: Sergi-i Umui-i Osmani. Bu sergi dolayısıyla yüzlerce bilim adamı ve sanayici İstanbul’a gelmiş, buradan Bursa ve İzmir’e doğru da geziler yapmışlardı. Aynı yıl Beyoğlu’ndaki İngiltere Oteli’nin sahibi Mösyö Mısıri de, Avrupa’ya yönelik bir organize tur düzenlemişti. İşte bu iki olay, bizim milat olarak 1863’ü almamızı sağladı. Sergi bu yıldan başlayarak önce Osmanlı İmparatorluğu’ndaki seyahat acenteleri de önemli çalışmalar yapıyorlar. Turizmin canlanması 1950’li yıllara denk geliyor. 1960’lı yıllarda ise Bakanlığın kurulduğu, beş yıllık planlar paralelinde faaliyetler yürütüldüğü bir dönem. İlk büyük oteller, tatil kampları, teşvik tedbirleri hep bu yıllarda başlıyor. Gerçek gelişme 1980’li yıllarda liberal ekonomiye geçiş sayesinde oldu. ” diyerek turizm tarihine ilişkin bilgiler verdi.
Tarihi gelişimleri ve değişimleri ile Türkiye turizminin dönemlerini ziyaretçilerine aktaran sergi, Ankara’da gösterildikten sonra Atlas Pasajı Sergi Salonu’na taşındı. Sergi Atlas Pasajı’ndan sonra farklı kentlere de taşınacak.