AJANS ÜNİVERSİTE-Esra MUTLU, Sümeyye YAMAN
Ortaokul yıllarında daktiloda on parmak yazı yazmaya başlayan İhsan Sıtkı Yener, 1946’da öğretmenliğe başladığı dönemde, Türk dilinin özelliklerine göre yapılmış bir daktilo klavyesi geliştirme çalışmalarına başladı. 10 yıl süren çalışmaları sonucunda oluşturduğu klavyeyi Milli Eğitim Bakanlığı’na sunan Yener, “Onparmak yöntemi ile Türkçe için ideal klavye”yi 1955’te Bakanlıklararası Standardizasyon Komitesi’ne Standart Türk Klavyesi olarak kabul ettirdi. 1974 yılında tüm daktiloların F klavye olmasını sağladı. 1948’de ilk Türkiye Daktilografi Şampiyonası’nı düzenleyen ve her yıl tekrarlanmasını sağlayan Yener, 1950’li yıllarda kurduğu Daktilo Sekreter Kursları’nın mezunları da dâhil pek çok dünya daktilografi şampiyonu yetiştirdi.
1950 -1956 yılları arasında İstanbul Üniversitesi’nde ders verdiği dönemi anlatan İhsan Sıtkı Yener, “İstanbul Üniversitesi’nde Gazetecilik Enstitüsü’nün İktisat Fakültesi’ne bağlı olarak açıldığı zaman beni bilen kişiler orada hocalık yapmam için çağırdılar. O dönemde Cevat Fehmi Başkurt, Burhan Felek Cumhuriyet gazetesinin yazarlarıydı. Ben de Cumhuriyet gazetesinde çalışıyordum. 1946 yılında Sultanahmet Ticaret Lisesi’nde öğretmenlik yapıyordum. 4 yıl sonra Enstitü’de Steno Daktilo hocası olarak başladım. Ek görevli olarak ders verdim, bir yandan kendi çalışmalarıma devam ediyordum” dedi.
F klavye şampiyonalarını düzenleyen Yener, çabalarını şöyle aktardı: “1989’a kadar her yıl şampiyonaları organize ettim. Bilgisayarlar çıktıktan sonra klavye üzerinden devam etti. 2003 yılından itibaren INTERSTENO tarafından organize edilen dünya şampiyonalarını, biz her yıl Türkiye’de yapıyoruz. Ocakta başlayıp martta bitiyor nisan ve mayıs aylarında dünya internet şampiyonası yapılıyor. Yaş kategorileri ayrı şekilde bu nedenle herkes haksızlığa uğramadan yaşıtlarıyla yarışıyor.”
“F Klavye Daha İşlek Bir Zihin Kazandırır”
İhsan Sıtkı Yener, “Çalışarak, daha çok çalışarak şampiyonluğu yakalayabilirsiniz. Öğretmenin teşvik ve heveslendirmesi başarıda önemli. Üstün yetenekli öğrenciler de vardır. F klavyeyi 10 parmakla bakmadan yazan insanda sağ beyin sol tarafa sol beyin sağ tarafa etki ettiği için harfleri düşünmeden yazma işlemi beyni hızlandırıyor. Sinir sistemi, damar sistemi bütün bunları kumanda ediyor ve bu sayede beyin hızlı çalışabiliyor. Çalışmaları düzenli olarak tekrar etmek bellek terbiyesini sağlıyor. Anlayarak yazarsanız hata yaptığınızda beyin sizi uyarır. Tüm vücut beynin kumanda etmesiyle işler. Her gün parmak idmanları yapılmalı. Daha akıllı daha işlek bir zihne sahip olmak için gereklidir. Öğretmen klavyenin bütün inceliklerini bilecek ve aktaracak. Hata istatistik kâğıdına aynı türde yapılan hatalar not edilerek bu şekilde başarı yolunda ilerleme sağlanacak”diyerek F klavyenin sağlık için olumlu etkilerini anlattı.
“Şartlar Sağlandığında F Klavyeye Geçilebilir”
Türkiye’de F klavyenin yerinden söz eden ve son dönemde F klavyenin kamu kurumlarında zorunlu olacağına dair haberleri değerlendiren Yener, “Steno bugün Türkiye’de sadece Büyük Milet Meclisi’nde var. Başkanın oturduğu yerin önünde çalışan stenograf her konuşanı yazar. İleri ülkelerde hala adı INTERSTENO, fakat Türkiye’de kıymeti bilinmedi. Türkiye’de genellikle F klavyeye geçileceğiyle ilgili haberler yapılıyor. Kanunlar yapılıyor fakat yazılı kalıyor. Kanunlardan doğan yönetmelikler resmi gazetede ilan edilerek hukukileşiyor ama raflarda kalıyor. 2003 yılında Hüseyin Çelik Milli Eğitim Müdürüyken çıkarılan önce okulların sonra tüm resmi dairelerin F klavye kullanacağına dair yönetmelik vardı. Son dönemde F klavyenin zorunlu olacağına ilişkin haberler yeniden dile getirilmiş. Uygulanması için okullarda bilgisayar laboratuvarları kurmak ve her okulda mutlaka bir bilgisayar öğretmeni olması gerekiyor. Bu konu ancak devlet desteğiyle gerçekleşebilir. Gerekli şartlar sağlandığında F klavyeye geçmek mümkün olur” dedi.
“Amaç Kısa Sürede Hızlı ve Hatasız Yazmak”
INTERSTENO Jüri Üyesi ve İstanbul Üniversitesi ÖYP (Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı) Koordinatörlüğü Şefi Sevilay Gündoğdu, INTERSTENO yarışları konusunda bilgi verdi: “INTERSTENO (Uluslararası Bilgi İşlem ve İletişim Federasyonu) olan ve Birleşmiş Milletler bünyesinde faaliyet gösteren federasyon tarafından her iki yılda bir çeşitli ülkelerde düzenlenen Dünya şampiyonaları yer almaktadır. TürkiyeINTERSTENO’ya 1957 yılında üye olmuştur. Federasyonu temsilen ve Türkiye’deki faaliyetlerini INTERSTENO-Türk Grubu Başkanlığı olarak İhsan Yener hocamın önderliğinde bizler yürütmekteyiz.Dünya şampiyonalarında bilgi işlem ve iletişim alanında birçok yarışlar mevcut olmakla birlikte “TextProduction” olarak adlandırılan yarış, verilen süre içerisinde en hızlı ve en hatasız şekilde yazı yazma üzerinedir. Bu yarışlarda Türkiye olarak, Türk dil yapısına en uygun klâvye olan F klâvyenin ve 10 parmakla bakmadan yazma metodunun getirdiği üstünlükle birçoğu rekorlu olmak üzere birçok dünya şampiyonluğu elde etmiştir.”
“Yarışlarda Ülkemiz Her Yıl Rekor Kırıyor”
Yarışların en önemli katkılarından birinin gençlerin bir araya gelerek yeni arkadaşlıklar geliştirmesi olduğunu söyleyen Gündoğdu: “Tüm yarışçıların bir çatı altında katıldıkları bu yarışlarda ülkemiz her yıl rekorlar kırarak birincilikler kazanmakta ve Türkiye’yi gururla temsil etmektedirler.Düzenlenen bu yarışların en büyük katkısı, dünya gençliğinin bir araya gelerek, kısa süreliğine de olsa bir arada vakit geçirmek, aynı havayı solumak, ülkelerini birbirlerine tanıtabilmek, yeni arkadaşlıklar kurmaktır.Yarışların internet ortamında yapılmasının da ayrı bir özellik olması sebebiyle, geçtiğimiz günlerde düzenlenen Türkiye İnternet Klavye Şampiyonasına bu yıl Türkiye genelinden rekor bir katılım olmuş, 54 şehir ve 163 okuldan toplam 845 kişi kayıt yaptırarak yarışmalara katılmıştır” dedi.
“Ulusal Yarışlar Üniversiteler Bünyesinde Yapılıyor”
Klavye yarışlarının üniversiteler bünyesinde de düzenlendiğini kaydeden Gündoğdu, süreci şu şekilde aktardı: “Türkiye şampiyonasının bitiminden kısa bir süre sonra yine internet ortamında düzenlenecek olan Dünya İnternet Klavye şampiyonası başlayacak.Bu yarışlara www.interstenoturk.org sitesinden yarışma kurallarını yerine getiren herkes katılabilmektedir. Bu yarışların dışında üniversite bünyesindeki Adalet Meslek Yüksekokulları arasında da yarışlar düzenlenmektedir. Bu yıl Süleyman Demirel Üniversitesi bünyesinde düzenlenecek olan ve İstanbul Üniversitesi Adalet Meslek Yüksekokulu’nun da katılacağı ‘9.Ulusal Klâvye Şampiyonası’ 17-18 Mayıs 2016 tarihlerinde düzenlenecek. INTERSTENO-Türk Grubu Başkanlığı bu şampiyonaya çözüm ortağı olarak, yarış kayıtları, uygulanması ve değerlendirilmesi aşamasında destek verecektir.”