AJANS ÜNİVERSİTE- Tuğçe AYÇİN
Fotoğraf- Batuhan DEMİRCİ
İstanbul, Anadolu ve Arel Üniversiteleri gazetecilik bölümü öğrencilerinin katılımıyla gerçekleşen eğitimde, yaşlılık olgusu; nüfus, medya ve uluslararası kalkınma konuları kapsamında ele alındı.
Etkinliğin ilk oturumu Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nezih Orhon’un konuşmasıyla başladı. Yaşlılık kavramının nüfus politikaları ile bağlantısını vurgulayan Prof. Dr. Orhon, “Ülkemizde bu konular sağlık haberciliği kapsamında değerlendiriliyor. Ama nüfus ve yaşlılık gibi bir uzmanlaşma yok. Veri haberciliği açısından nüfusa ilişkin verilerin okunması mükemmel bir evliliğin işareti” ifadelerine yer verdi. Bu noktada birlikteliğin 3’üncü sac ayağının verinin görselleştirilmesi olduğunu aktaran Prof. Dr. Orhon, veri haberciliğinin geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Son olarak, AB’nin gazeteciliğe ilişkin projelerinin en önemli boyutlarının veri haberciliğiyle ilgili olduğunun altını çizerken, TÜBİTAK’ın bile buna ilişkin projeleri onayladığını sözlerine ekledi.
“Yaşlılık Umut Edilmesi Gereken Bir Kavram”
Medya eğitiminin 2’inci oturumu TÜRYAK Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emel Danışoğlu’nun sunumuyla devam etti. Türkiye’de yaşlılık çalışmaları hakkında konuşan Danışoğlu, “Yaşlı kimdir” sorusuna ilişkin açıklamalarda bulundu. “Ulu çınarlar, emek veren insanlar, üreten insanlar” gibi tanımlamalar yapan Danışoğlu, tüketenleri ise istihdam alanı içerisindeki aktif nüfus olarak yorumladı. Tıpta ve teknolojide meydana gelen yeniliklerle birlikte insan ömrünün uzadığını ve ölüm yaşı ortalamasının 77.2 olarak belirlendiğini kaydeden Danışoğlu, “Aile yapısının değişmesiyle yaşlıların bakılması gerekliliği ortaya çıktı. Böylece yaşlılık hem uzun ömür hem de sorun şeklinde tanımlanabilecek bir olgu haline geldi” dedi. Sunumunda yıllara, şehirlere ve cinsiyetlere göre belirlenmiş sayısal verilere de yer veren Danışoğlu, yaşlılığın umut edilmesi gereken bir kavram olduğunu belirtirken “Yaşlı olamazsak erken öleceğiz” ifadesini kullandı. Yaşlılıkta ortaya çıkan değişiklikleri fizyolojik, biyolojik ve psikolojik kategorilerde sınıflayan Danışoğlu, “Dünya aktif yaşlanma ve kuşaklar arası dayanışma istiyor” diyerek sözlerini noktaladı.
Anadolu Üniversitesi’nden Doktora Öğrencisi Ahmet Sınav’ın sosyal medya ve yaşlılık konusu üzerine hazırladığı çalışmasının aktarımıyla devam eden oturumda, sosyal rollerde değişme kavramı ele alındı. Yaşlılık ve medya ilişkisini ortaya koyan Sınav, medyanın yaşlılar tarafından yalnızlıkla baş etmede çıkış yolu olarak görüldüğünü vurguladı.
“Kimseyi Dışarıda Bırakma”
Medya eğitimi etkinliğinin 3’üncü oturumunda UNFPA Program Koordinatörü Dr. Selen Örs Reyhanioğlu, uluslararası kalkınma gündeminde yaşlılık konusunu değerlendirdi. “Dünya hızla yaşlanıyor” diyen Dr. Reyhanioğlu, yaşlı nüfusun payının diğer tüm yaş gruplarına oranla daha hızlı arttığını belirtti. UNFPA’nın dünyada ve Türkiye’de yaptığı çalışmaları tanıtan Dr. Reyhanioğlu, “Nüfusun yaşlanması bir sorun olarak algılanmamalı. Yaşlı bireyler de kalkınma süreçlerine dahil edilmeli” ifadelerine yer verdi. Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansı’nın (ICDP) eylem planı ve program çerçevesini de yorumlayan Dr. Reyhanioğlu, “Kimseyi dışarıda bırakma” parolası ile 2030 gündemi için belirlenmiş sürdürülebilir kalkınma hedeflerini aktardı.
Nüfusu Okumak ve Anlamak
Etkinliğin son oturumda ise ilk olarak Nüfus Bilim Derneği’nden Alanur Çavlin söz aldı. Nüfusun veri kaynaklarını sayımlar, kayıt sistemi ve nüfus araştırmaları kapsamında ele alan Çavlin, doğum, ölüm ve göçten oluşan nüfus bileşenlerini tanıttı. Geçmiş yıllarda hazırlanmış ve gelecekte gerçekleşmesi muhtemel nüfus hareketlerine göre belirlenmiş nüfus piramitlerini ortaya koyarak doğurganlığa ilişkin politikaların altını çizen Çavlin, göç olgusunu iç ve dış göç dinamikleri bağlamında değerlendirdi.
Yaşlılar İçin Yaşamı Kolaylaştıran Uygulamalar
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Yaşlı Bakım Hizmetleri Daire Başkanı Coşgun Gürboğa, sunumunda bakanlığın yaşlılar için ortaya koyduğu çalışmalara yer verdi. Yaşlı Destek Programı (YADES) başta olmak üzere gerçekleştirilen projeleri açıklayan Gürboğa, yaşlılara yönelik huzurevi, evde bakım, evde destek, gündüzlü bakım hizmetleri gibi uygulamaları görsellerle destekleyerek tanıttı. Yaşlı Yaşam Evi projesiyle de ilgili bilgi veren Gürboğa, bu uygulamayla yaşlıların sosyal çevreden soyutlanmadan yaşam standartlarının yükseltilmesinin hedeflendiğini vurguladı.
Nüfus ve yaşlılık konulu medya eğitimi, oturumların tamamlanmasının ardından Prof. Dr. Nezih Orhon’un kapanış konuşması, katılımcılara sertifikalarının takdimi ve toplu fotoğraf çekimi ile sona erdi.