AJANS ÜNİVERSİTE- Esra MUTLU-Burcu GÜLER
İki yıllık bir çalışmanın ürünü olan İstanbul Kelebek Çiftliği, Beykoz’da, doğanın içinde kurulmuştur. Hedef kitlesi daha çok çocuklar ve öğrenciler olan çiftliğin kuruluşunu ve kelebeğin hikâyesini, kurucusu Çiğdem Ünlü anlattı.
Çiftliğin eğitim amacıyla kurulduğunu belirten Ünlü, “Hedef kitlemiz daha çok öğrenciler. Burada kelebeğin yaşam döngüsü hakkında bilgi veriyoruz. Aynı zamanda çevre duyarlılığını artırmaya çalışıyoruz. Çocuklara ekosisteme yaptığımız kötü etkilerin bize nasıl geri döneceğini ve kelebeklerin nesli tükenirse dünyayı nelerin beklediğini anlatıyoruz.” dedi. Çiftliği ziyarete gelenler, öncelikle kelebekle ilgili kısa bir film izliyorlar ve kelebeğe dair ön bilgi ediniyorlar.
Ekosistemin Sürekliliği Kelebeklere Bağlı
Kelebekler tıpkı arılar gibi tozlaşmanın gerçekleşmesini sağlıyorlar. Bitkilerin tozlaşarak üremeleri ve çoğalmaları, arılara ve kelebeklere bağlı. “Eğer kelebeklerin neslini tüketirsek bitkiler tehdit altına gireceğinden, bizim besin kaynaklarımız da yok olacaktır.” diyen Ünlü, kelebeklerin ekosistem içinde büyük öneme sahip olduklarının altını çizdi.
Dört Evrede Kelebek
Kelebeğin, dört yaşam evresi (yumurta, tırtıl, pupa, erişkinlik) bulunuyor. Bu yaşam evrelerinin tamamını burada görebilmek mümkün. Kelebekler önce uygun bitkilere yumurta yapıyorlar. Her türün yumurtasının gelişme süresi birbirinden farklı olmakla beraber, yumurtaların bazıları bir bazıları iki haftada tırtıla dönüşüyorlar. Tırtıllar bu dönüşümle beraber çok fazla bitki tüketmeye ve hızla büyümeye başlıyorlar. Gerekli olgunluğa erişince, bizim koza olarak bildiğimiz pupalarını oluşturuyorlar. Pupaların olgunlaşmaları, yani metamorfozları türden türe göre değişiyor. Pupadan çıkan tırtıllar jöle kıvamında bir jele dönüşüyor ve moleküllerini tekrar yapılandırarak kendi türlerine ait anten ve bacaklar oluşturuyorlar. Olgunlaşan pupalardan kelebekler çıkıyor. Erişkinliğe ulaşan kelebekler, uygun ısı ve neme sahip serada uçmaya başlıyorlar.
Kelebeklerin tropikal olmasından dolayı sera, 26 derece sıcaklık ve yüzde 80 nem şartlarında tutuluyor. Uygun bitki türleriyle kaplı, birbirinden farklı türde kelebeklerin uçuştuğu serada, ziyaretçilerin rengârenk kelebeklerle temas etmelerine imkân sağlanıyor. Serada ayrıca farklı kuş türleri de bulunuyor.
Kelebekler Bir Gün Değil Bir Yıla Kadar Yaşayabiliyorlar
Ünlü, kelebeklerin ömürlerinin sanıldığı gibi bir gün değil daha uzun sürdüğünü belirtti. Konuşmasının devamında, kelebeklerin ortalama yaşam sürelerinin 2 ile 6 hafta olduğunu ancak bazı türlerin üç aya, “kral kelebeği” gibi türlerin ise bir yıla kadar yaşayabildiklerini söyledi.
Her dönem farklı farklı tropikal kelebek türlerine ev sahipliği yapan çiftliğe, zaman zaman köylüler yerli kelebek türleri getiriyorlar. Kelebeklerin daha çok ekvatoral kuşağa ait olmalarından dolayı beslenme şekillerinin de farklılık gösterdiğine işaret eden Ünlü, “Bazı kelebekler elma, portakal, muz, kivi gibi meyvelerle; bazıları çürümüş meyve sularıyla; bazıları ise çiçek nektarıyla besleniyorlar. Çiçek nektarı beslenmeye yeterli olmadığında, hazırlanan özel çözeltiler bir süngere emdiriliyor ve kelebeklerin bu süngerden beslenmeleri sağlanıyor.” dedi.
Çocuklardan Büyük İlgi
Çocukların ve ailelerinin kelebek çiftliğine büyük ilgi gösterdiklerini söyleyen Ünlü, “Aileler özellikle çocuklarını alıp İstanbul’da gezilecek görülecek yerleri gezmek istiyorlar. Ancak bu gibi yerlerin azlığı, bizimki gibi değişik ortamlara çekiyor onları. Buranın doğanın içinde oluşu önemli bir avantaj.” diyor ve ekliyor: “Kelebek çiftliğinin beğenilmesi ve bize böyle bir yer yaptığımız için teşekkür edilmesi çok hoşumuza gidiyor. Çocukların burada yaşadıkları mutluluk bizleri de mutlu ediyor.”
Çiftlik aynı zamanda düğün, piknik, davet, doğum günü, kurumsal toplantılar gibi organizasyonlar için de kullanılabiliyor. Çiftlikte, ziyaretçilerin dinlenebilmeleri için bir de kafe bulunuyor.