AJANS ÜNİVERSİTE- Mehmet TOSUN
Küratörlüğünü Eda Berkmen’in yaptığı Kayıt Dışı başlıklı sergi Nil Yalter’in yazı, fotoğraf, kolaj, performans ve video gibi farklı mecraları Türkiye’de ilk kez bir araya getiriyor. Yalter, çalışmalarında ve eserlerinde kayıtdışı kalmış duygu, bilgi ve şahıslara geniş yer veriyor. Bireyin sosyolojik normlar ve denetim,kontrol mekanizmaları karşısında geliştirdiği var olma çabalarını irdeliyor. Sanatçı göçmenler, işçiler, kadınlar ve mülteciler başta olmak üzere toplumun görünmeyen varoluş mücadelelerini ve hayat alanlarını etnografik bir yöntem kullanarak topladığı görseller, röportajlar, video ve objelerle aksettiriyor.
Kayıt Dışı sergisi sanatçının Geçici Meskenler(1974-1977), Göçmenler(1976-2016) ve Şu Gurbetlik Zor Zanaat Zor(1983) serilerinden İstanbul bağlamına ve sergi mekanının özelliklerine göre seçilmiş olan çalışmaları bir araya getiriyor. Bu eserler tarihsel belge olmanın yanı sıra, izleyiciye farklı bakış açılarını inceleme imkanı veren yumuşak, geçirgen ve çok dilli kurgusal bir mekan olarak da işliyor. Sergideki çalışmalar arasında Fransa’nın başkenti Paris’in 11.bölgesindeyer alan kadınlar hapishanesinin mahkumlarından Mimi’nin öyküsünün anlatıldığı “La Roquette-Kadınlar Hapishanesi(1974)”, kadın ve erkek gibi farkı cinsel kimliklere bürünen orta yaşlı bir kişinin portresi olan “Le Chevalier d’ Eon(1978)” ve Topkapı Sarayı’nın ihtişamı içerisindeki iki cariyenin ilişkisine odaklanan “Harem(1979-1980)” de bulunuyor. Geleneksel cinsiyet tanımlarını eleştiren bu eserlerde arzu, otoriter rejimler altında despotu yadsıma gücü olarak ortaya çıkıyor.
Sergiye, Eda Berkmen’in küratoryal perspektifde sunduğu yazısının yanında, tarihçi Philippe Artieres, akademisyen Başak Üstek, antropolog Bernard Dupaigne ve küratör Fatoş Üstek’in kaleme aldığı metinleri içeren Türkçe ve İngilizce iki lisanlı bir yayın da eşlik ediyor. Kayıt Dışı sergisi 14 Ekim 2016-15 Ocak 2017 tarihleri arasında Taksim İstiklal Caddesi üzerindeki Arter adlı sanat salonunda faaliyet gösteriyor.
