AJANS ÜNİVERSİTE – Sümeyye YAMAN
8 Mart Dünya Kadınlar Günü etkinlikleri çerçevesinde İÜi Engelliler Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin düzenlediği “İÜ Engelli Kadın İstihdamını Tartışıyor” paneli İletişim Fakültesi Cep Sineması Salonu’nda gerçekleştirildi.
Panelin açılış konuşmasını yapan İÜ Engelliler Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürü Prof. Dr. Resa Aydın, panelin üçüncüsünü düzenlediklerini belirtti. Kadın ve engellilik kavramlarının bir araya geldiği zaman çifte dezavantaj olduğu bir toplumda buna yönelik sorunlara çözüm bulmanın gerekliliğinden söz etti.
Panelin moderatörlüğünü İÜ Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kerem Giray yaptı.
Kadın şiddetinde erkeklerin eğitici davranışlarının önemini vurgulayan İÜ Engelli Personel Komisyonu Başkanı Genel Sekreter Yardımcısı Figen Cihan, “Engelli sosyal yaşama dahil oldukça sorunlarını görebiliyoruz. Kültür içerisinde en çok şiddete uğrayan kadının da engelli kadın olduğu verisine ulaştım. Erkek eğitici olması önemli, erkeklerin bu davranışları birbirine anlatmasının bir yolunun olduğunu düşünüyorum” dedi.
“Kadınların Eğitim Hakkı Göz Ardı Edilmemeli”
Engelli Kadın Derneği (ENKAD) Temsilcisi İdil Seda Ak engelli istihdamındaki verileri aktardı: “Kadınlar erkeklere göre daha az eğitim olanaklarına sahip oluyor. Kadınlarda okuma yazma bilgisi 5 kat daha az oranda. Eğitim hakkından mahrum bırakırsanız istihdama girme olayını da çok çok düşürüyorsunuz. Yüksek öğretimden mezun olan kadının istihdama dâhil olma oranı yüzde 73 iken ilkokul terkten çıkmış birisinin istihdama dâhil olma oranı yüzde 9 olarak açıklanıyor. Eğitim hakkının göz ardı edilmemesi gerekiyor.”
Kentsel ve kırsal alandaki istihdamı açıklayan Türkiye Sakatlar Derneği (TSD) Genel Merkez Engelli Kadın Kurulu Başkanı Pervin Giyik, “Kadınlarımızın evlerine gidebiliyoruz. Derneğin dışında da mesai yürütebiliyoruz. Biraz daha sosyo-ekonomik gözlemle de örnekler vermek istiyorum. ‘Yapamaz, başaramaz’ yerine ‘yapabilirim, başarabilirim’ demek; bu teşvikle kadını çalışma hayatına katmak gerekiyor. Kentsel alanda eğitim düzeyi yüksek olduğu için istihdam daha yüksek. Kırsal yörelerimiz böyle değil. Daha çok butik işlere katılabiliyorlar. Arka planda çalışıyorlar. Bu da kayıt dışı istihdam oluyor. Her bireyin kurmak istediği geleceği var. Politikaların kırsal alana akması gerektiğini düşünüyorum” dedi.
“İşletmelere İdari Para Cezası Uygulanıyor”
Engelli istihdamı oranlarını aktaran Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) İstanbul İl Müdürü Muammer Coşkun yaptırımların hangi yönde gerçekleştirildiğini şu şekilde ifade etti: “İstanbul’da 12 hizmet merkezi var. Bir yıl içinde başvuran engelli sayısı toplam 12 bin kişi. 10 bin 500’ü işe yerleştirilmiş. İstanbul’da engelli çalıştırmak zorunda olan 7 bin 600 iş yeri var. Kuruma kayıtlı, iş arıyorum pozisyonunda engellilerin tamamını yerleştirelim desek, İstanbul’daki açığı kapatamıyoruz. İstanbul’da engelli çalıştırmak zorunda olan işletmelerin doluluk oranı çalıştırmış olduğu kapasite yüzde 74’lere geliyor. Hala yüzde 26’lık bir boşluk var. O zaman engelliler niye işsiz, diye sorduğumuz zaman da bu deşilmesi gereken bir konu. Bütün işletmeleri takip ediyoruz. Çalışır pozisyonda olup, biz bu engelliyi işletmeye gönderdiğimizde işletme işe almıyorsa idari para cezası uyguluyoruz. Bir engellinin bir aylık cezası 2 bin 211 lira”
İÜ Hukuk Fakültesi İş Hukuku ABD Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Ender Gülver, iş mevzuatı ve sosyal güvenlik mevzuatındaki engelli durumlarıyla ilgili düzenlemelerden söz etti. Ceza yükümlülüğünün önemli olduğunu söyleyen Yard. Doç. Dr. Gülver, kanunun bu düzenlemeyi getirmesindeki amacın engelli bireyi toplum hayatına kazandırmak olduğunu belirtti.
Panel katılımcıların sorularının yanıtlanmasının ardından sona erdi.
