AJANS ÜNİVERSİTE- Burcu BALKAN
İçine girdiğinizde İstanbul’u unutacağınız canlı bitki müzesi Atatürk Arboretumu, Türkiye’ye özgü türlerin yanı sıra tropikal ve karasal iklimde yetişen ağaçlar ile endemik türlerin de görülüp incelenmesine imkân tanıyor.
Bilimsel araştırma ve gözlem amacıyla kurulan arboretumlar, yaşları ve orijinleri belli; her biri doğru ve dikkatli bir şekilde etiketlenmiş; çoğunluğunu ağaç, ağaççık ve diğer odunsu bitki taksonlarının meydana getirdiği ve uygun seçilmiş alanlarda yetiştirilip sergilendiği tabiat parçalarıdır. Atatürk Arboretumu,İÜOrman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hayrettin Kayacık’ın önerisi üzerine, öğrencilerin gözlem yapabilmelerive dünyanın farklı bölgelerindeki bitki türlerini de tanıyabilmeleri için1949 yılında,İÜ Orman Fakültesi ve Orman Genel Müdürlüğü’nün işbirliği ile kuruldu.
Bataklık veya suya yakın bölgelerde yetişen ağaçlar için ormanlık alan içinde yapay göletler yer alıyor. Göletlerinetrafında dolaşırken bataklık alanda yetişen dişbudak türlerini veya suya yakın bölgelerde görülen kızılağaçları keşfetmek mümkün. Çin mabet ağacı, kırmızı yapraklı erguvan, Kaliforniya su sediri, mamut ağacı, Apaçiçamı, Japon tesbihçalısıve su melezi, AtatürkArboretumu’nda görülebilecek ender türlerdendir.
“Öğrenciler İçin Canlı Laboratuvar”
Öğrencilerin, ancak kitaplarda görülebilen ağaçları burada görme ve uzun soluklu inceleme şansı bulduklarını belirten İÜ Orman Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Yeşil, botanik, biyoloji ve orman fakültelerinde okuyan öğrenciler içinAtatürk Arboretumu’nun canlı bir laboratuvar olduğunu söyledi, sözlerine şöyle devam etti: “Esas itibarıyla orada öğrencilere belli tezler veriliyor. Öğrenciler Türkiye’de yetişen bitkiler için değişik yerlere gidip inceleme yapabiliyorlar; ama Türkiye’de yetişmeyen bitkiler için dünyanın farklı yerlerine gidemiyorlar. Dolayısıyla burada, dünyanın farklı yerlerinde yetişen bitkileride görme, inceleme imkânı buluyorlar. Burası ayrıca birçok bilimcinin de canlı gözlem yeri.”
İçinde birbirinden farklı parsellerin bulunduğu Atatürk Arboretumu’nun iç kısımlarında, dünyanın başka başka bölgelerinde yetişen ağaç türleri yer alıyor. Örneğin kışın yapraklarını döken ağaç türleri için ayrıparseller, yaprak dökmeyen iğneli ağaç türleri için ayrı parseller var. Farklı mevsimlerde farklı renklere bürünen ağaç türleri ayrı köşelerde sergileniyor. Bütün alanlarda bitkilerinLatince ve Türkçe isimlerinin yazılıolduğu tanıtıcı levhalar yer alıyor. Böylece burayı ziyarete gelen insanlar dabitkiler hakkında bilgilenmiş oluyorlar.”
Renk Cümbüşünü Sonbaharda Keşfedin
Ziyaretlerin genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında yoğunlaştığınıbelirten Prof. Dr. Ahmet Yeşil, özellikle sonbaharın en yoğun dönem olduğunu vurguladı; sonbaharda ağaçların yapraklarının renkten renge bürünmesinin insanları etkilediğini ifade etti.