AJANS ÜNİVERSİTE- Tuğçe AYÇİN, Neslihan KALKAN
Kapalı Çarşı, kültürel ve ticari bir mekân olarak 1461 yılında kurulmuş, 40 bin metrekarelik alanda, hem yerli hem yabancı turistlere uzun yıllar boyunca alışveriş imkânı sağlamıştır. 99 ada ve 2 bin 461 parselden oluşan Kapalı Çarşı, bünyesinde 2 bin 483 dükkân, 15 han ve 2 bedesten bulundurmaktadır. Bu alışveriş ve yaşam alanına girmek için 22 adet kapı kullanılmaktadır. Kapalı Çarşı’nın bir müze olarak düşünülebileceğini söyleyen Kapalı Çarşı Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Rezal Koç, “Bu tarihi ticaret alanı dünyanın en eski kapalı çarşısı olarak varlığını sürdürmektedir” dedi.
“Kapalı Çarşı Kendini Sürekli Yeniliyor”
“Kapalı Çarşı’nın kendini yeni şartlara uydurma becerisi vardır” ifadelerini kullanan Dr. Koç, “Bundan dolayı Kapalı Çarşı zaman içerisinde farklılık gösterir” şeklinde konuştu. Dr. Koç, yüz yıl öncesinde bile Kapalı Çarşı’nın turistik bir alandan öte olduğuna değinirken, buranın 50 yıl öncesinde de insanların ihtiyaçlarını karşıladıkları bir mekân olduğunu belirtti. Kapalı Çarşı’nın sürekli bir değişim içinde olduğunu ifade eden Dr. Koç, “Zaman içerisinde ülkenin değişimi ve turizm potansiyelinin değişmesi ile de yerli ve yabancı turistlere alışveriş imkânı sağlayan bir yer haline gelmiştir” dedi. Tarihi Kapalı Çarşı’nın bir zamanlar Osmanlı’dan gelen geleneklerle, bir bakıma lonca sistemi ile yönetildiğini söyleyen Dr. Koç, Cumhuriyet’ten sonra ise kurulan bir dernekle idare edildiğini belirtti. 2015 yılında Kapalı Çarşı’nın tamamı için T.C. Kültür Bakanlığı ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’ndan yenileme projesi onayı alındığını kaydeden Dr. Koç, bu projenin yürütülmesi için de 2016 yılında bir yönetim kurulu oluşturulduğunu vurguladı.
Yönetim kurulunun yapısı ile ilgili bilgi veren Dr. Koç sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Toplam 13 kişiden oluşan bir yönetim kurulumuz var. Bu yönetim kurulunun görevlerinden biri, Kapalı Çarşı’nın genel anlamda tüm ihtiyaçlarını karşılayacak yönetim alt yapısını oluşturmaktır.”
“Kapalı Çarşı’da İnsan Odaklı Bir Etkileşim Söz Konusu”
“Kapalı Çarşı’da sokakların adları genellikle o işle meşgul olunan isimlerden oluşur” diyen Dr. Koç, eskiden Kapalı Çarşı’da kürkçüler, fesçiler, halıcılar, yorgancılar gibi iş kollarının bulunduğunu, bugün ise iş kolları değişse de aynı sektörde çalışanların kümelenmesinin söz konusu olduğunu belirtti. Kapalı Çarşı’nın yeniliklere hızlı şekilde ayak uyduran bir yapıya sahip olduğunun altını çizen Dr. Koç, “İş kolları ticari ihtiyaçlara göre değişebiliyor” dedi.
Popüler markaların Kapalı Çarşı’ya ayak uydurmakta zorlandığını belirten Dr. Koç, “Burada daha çok insan odaklı bir etkileşim söz konusu. Kapalı Çarşı’da normal bir alışveriş merkezindeki satış düzeni yok” diye konuştu.
Dr. Koç, sözlerini şu şekilde tamamladı: “Lise ve üniversite zamanlarımda bu bünyenin içine dâhil oldum. 50 yıldır da bu geleneği devam ettirmeye çalışıyoruz. Kapalı Çarşı’nın geçmişten gelen geleneklerin korunarak modern bir anlayışla yönetilmesi için çaba sarf ediyoruz.”