Ajans Üniversite – Serhan SEVİN
Türkiye Foto Muhabirleri Derneği tarafından Türkiye’de ilk kez düzenlenen ‘Uluslararası Basın Fotoğrafı Günleri’ 1–5 Nisan tarihleri arasında gerçekleştirildi. Antalya Cam Piramit Kongre ve Fuar Merkezi’nde düzenlenen organizasyoda National Geographic fotoğrafçısı Reza, New York Times Fotoğraf Editörü Gaia Tripoli, Amerikalı ünlü foto muhabir Christopher Morris, Güney Afrikalı Jodi Bieber, Japon Kosuke Okahara, Belçikalı Cedric Gerbahaye gibi yabancı isimlerin yanı sıra ünlü belgesel yapımcısı ve foto muhabir Coşkun Aral, Reuters Türkiye Fotoğraf Editörü Murad Sezer, AFP Türkiye Temsilcisi Bülent Kılıç, Sabah Gazetesi Fotoğraf Editörü Kutup Dalgakıran, Hürriyet Gazetesi Fotoğraf Editörü Sebati Karakurt, Milliyet Gazetesi Fotoğraf Editörü Bünyamin Aygün, Zaman Gazetesi Fotoğraf Editörü Selahattin Sevi, Atlas Dergisi Fotoğraf Editörü Kerem Yücel, İnstagram fenomeni Mustafa Seven gibi çok sayıda yerli foto muhabiri ve fotoğrafçı da yer aldı. Cam Piramit’te 20 fotoğraf ve 4 usta söyleşisi, 4 panel, 1 forum, onlarca fotoğraf değerlendirmesinin yanı sıra geçtiğimiz yıl hayatını kaybeden dünyanın en önemli spor foto muhabirleri arasında yer alan Kerim Ökten anısına da özel bir sergi yer aldı. Türkiye’nin efsane ismi Ara Güler ise sağlık sorunları nedeniyle organizasyona katılamadı.
Açılış Bülent Kılıç’tan
World Press Photo ödüllü foto muhabiri Bülent Kılıç bir söyleşi gerçekleştirirken Kiev, Soma ve Kobane fotoğraflarının yanı sıra Berkin Elvan yürüyüşünden çektiği fotoğraflarla bir gösteri gerçekleştirdi. Çekenler değil seçenler konuşuyor’ isimli panelde fotoğraf editörleri Sebati Karakurt, Kutup Dalgakıran, Selahattin Sevi ve Bünyamin Aygün fotoğrafa dair incelikleri ve sosyal medya fotoğrafçılığı hakkındaki görüşlerini konuklarla paylaşırken günün kapanışını Coşkun Aral ve Reza yaptı. Son zamanlarda sansür ve baskının arttığından şikâyet edildiğini söyleyen Reza, ‘Baskı ve sansür her yerde var. İran’dan ayrıldım ve geri dönemedim. Dünyanın birçok ülkesinde hapse de atıldım, zor durumda kaldım’ diye konuştu. İnsanların bize ve fotoğraflarımıza ihtiyacı var diyen Reza ‘Foto muhabirliği bitti, öldü, eskide kaldı diye düşünmeyin. Onların sözüne bakmayın. Foto muhabirliğinin altın çağı yeni başlıyor’ diye konuştu. Coşkun Aral ise sadece savaş muhabirliği diye bir şeyin olmadığının altını çizerken ‘Fotoğrafçı yeri gelir mutluluk çeker, yeri gelir savaş çeker, iş ayırt etmez’ diye konuştu.
Binlerce Kişinin Gözüyüz
Milliyet Gazetesi foto muhabiri Ercan Arslan ile Atlas Sergisi Fotoğraf Editörü Fotoğraf Editörü Kerem Yücel de etkinlikte bir fotoğraf sunumu gerçekleştirdi. Bir olaya gittiğimizde bizi okuyan yüz binlerce kişinin gözü oluyoruz diyen Arslan ‘Fotoğrafı çeken foto muhabirleri kadar editörlerin ve sayfa tasarımcılarının da sorumlu davranması gerek’ dedi. Suriyeli mülteciler üzerine yaptığı üç yıl süren çalışmasının detaylarını katılımcılarla paylaşan Kerem Yücel ‘Her şeyden önce ben bir fotoğrafçıyım’ dedi. Suriye fotoğraflarını çalışırken bir mülteci gibi yaşadığını belirten Yücel “Hayatlarına ortak oldum. Bunun önemli ve ilk örneğini El Nusra olarak bilinen Suriyeli Muhalif örgütün içerisinde çatışan bir savaşçının annesi ve anneannesiyle fotoğraflarını çekerken yaşadım. Bu çok zordu Çünkü El Nusra’nın da kendi içerisinde katı kuralları var’ diye konuştu.
Benim İçin Anlamlı Bir Başlangıç Oldu
Belçikalı fotoğrafçı Cédric Gerbehaye ise ‘Fotoğraf çekerken kendi sorularıma cevap arıyorum. Sorduğum soruları başka meraklarla birleştiriyorum’ dedi. Kongo’da, Güney Sudan’da ve Avrupa’da çektiği fotoğraflardan örnekler veren Cédric Gerbehaye, fotoğrafçılar olarak belgelemeye devam etmeliyiz. Bu bölgeleri ziyarete devam etmeliyiz. Kendi imkânlarımız yoksa başka kapılar ve kaynaklar bulmalıyız’ şeklinde konuştu. Organizasyonun Japon konuğu Kosuke Okahara ise Fukuşima’yı anlattı. Olay benim için korku filmi gibi başladı diyen Okahara ‘Tokyo boşalmıştı, her yer karanlıktı. Ölmüş bir şehir vardı karşımda. Ürktüm ve korktum. Kendi ülkemin hikayesini çekmek için çok sebebim olmamıştı. Bu anlamlı bir başlangıç oldu’ diye konuştu.
Filtre Kullanmayı Bıraktım
İnstagram fenomeni Mustafa Seven 20 yıllık bir foto muhabirliği geçmişinin olduğunun altını çizerek ‘Günlük hayattan fotoğraflar göstermek istiyorum ve günlük hayat fotoğraflandığında nasıl bir hal oluyor ve nasıl bir malzeme ortaya koyuluyor onu göstermek istiyorum’ dedi. Aşırı filtre kullanımı üzerine gelen sorulara ‘Benim tercihim değil, İlk paylaşımlarımda bende kullandım ve tamamen deneme yanılma yöntemiydi.’ şeklinde konuştu.
Her Şey Maliyet
Fotoğraf ajansları nereye gidiyor konulu panelde konuşan Reuters Türkiye Fotoğraf Editörü Murad Sezer abonelik sisteminden söz ederken ‘Ben size olağan dışı bir fotoğraf sunuyorum ve bunun için ekstra para istiyorum gibi bir durumumuz olamaz. 2014 yılı mali olarak ajanslar için kötü bir yıl oldu. Sochi Olimpiyatları için muhabir göndermek zorundasınız. Ukrayna’da yaşanan olaylar için de öyle ve Ukrayna çok acayip bir ülke, herkese rüşvet vermek zorunda kalıyorsunuz. Suriye’de yerel foto muhabiri çalıştığı için para yiyor ve bu bir ajans için çok kötü bir durum. Her şey maliyet. Ekonomik kriz var ve gazete ve ajanslar fotoğrafçı çıkartıyor. Bu durum bizler için gerçekten üzücü’ şeklinde konuştu
Foto Muhabirleri Kendi Sorunlarını Tartıştı
Organizasyonun son gününde Reuters Foto Muhabiri Ümit Bektaş 2003 yılında Amerikan ordusuyla Irak’te yaşadığı deneyimleri izleyicilerle paylaştı. Bulunduğun pozisyona göre yerel halkın sizi dost ya da düşman olarak gördüğünü belirten Bektaş Van depreminde hafızasına kazınan anları paylaşırken bir de fotoğraf sunumu yaptı. Ümit Bektaş’ın yanı sıra 6 Mois Magazine’den Marie Pierre Subtil, Geo Magazin’den Ruth Eichhorm ve İtalyan foto muhabiri Massimo Berruti de birer fotoğraf sunumu gerçekleştirdi. Foto muhabirleri son olarak Türkiye Foto Muhabirleri Derneği Başkanı Rıza Özel’in moderatörlüğünde kendi sorunlarını paylaşarak Antalya Uluslar arası Basın Fotoğrafı Günleri’nin kapanışını gerçekleştirdi. Etkinliğin sonunda ise telif haklarına saygı nedeniyle basılı ve dijital fotoğraf materyalleri imha edildi.