AJANS ÜNVERSİTE-Dilara YÜKSEL- Elif Nur BİLGİÇ
İstanbul Üniversitesi (İÜ) ve Belarus Devlet Üniversitesi’nden üyelerinden oluşan ekip İÜ Fen Fakültesinde, ortak basın toplantısı düzenleyerek Einstein’ın Genel Görecelik Kuramı’na dair yaptıkları çalışmaları tanıttı
İÜ Fen Fakültesi geçtiğimiz yıl Okan Üniversitesi’nden Prof. Dr. Tolga Yarman , Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Metin Arık ve Belarus Devlet Üniversitesi’nden Prof. Dr. Alexander Kholmetskii’nin birlikte yürüttüğü projeye dahil oldu. Söz konusu proje Einstein’ın genel görecelik kuramına daha farklı yollardan ulaşmayı hedefliyordu. Bu çerçevede Belarus Üniversitesi ile yapılan sözleşme geçtiğimiz hafta ilk meyvelerini verdi. Yapılan basın toplantısına İÜ Fen Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Baki Akkuş, T.C Okan Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tolga Yarman, Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Arık, Belarus Devlet Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alexander Kholmetskii katıldı.
Prof. Dr. Kholmetskii, İ. Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Nükleer Fizik Laboratuarı’nda yaklaşık 6 ay süren deneyin bilimsel içerikli ayrıntılarını toplantıda basın mensuplarıyla ile paylaştı. Ekip daha önceki çalışmalarında, Einstein’in Genel Görecelik Kuramı’nın çelişkilere neden olduğu belirlemişti. Yedi yıl aradan sonra deneyin tahkiki amacıyla aynı ekip tarafından gerçekleştiren deneyin sonucunda, kuramın ivmesi olmayan sistemler için geçerli olmasına karşın, ivmeli sistemler için geçersiz olduğu tekrar kanıtlandı.
Deney yapılırken kullanılan cihaz hakkında Prof. Dr. Yarman gerçekleştirilen basın toplantısında şöyle konuştu: “Cihaz, deney için özel olarak imal edildi. Özel titreşimlere dayanıklı olan cihazın hızla dönmesi sonucuyla ucundaki nükleer saat ne kadar gecikiyor diye baktık.”
Proje Nasıl Ortaya Çıktı
Genel görelilik ya da göreliliğin genel’ kuramı, 1916 yılında Albert Einstein tarafından yayımlanan kütle çekimin geometrik kuramı ve bugün modern fizikteki kütle çekimin tanımıdır. Bu kurama daha farklı yollardan ulaşabileceğini öngören ONERA (Fransız NASA’sı) bunun için 1999’da kolları sıvamıştı. Ancak imkanlar buna yetmeyince, ONERA Prof. Dr. Yarman’dan yardım istedi. Sonunda Prof. Dr. Yarman; Prof. Dr. Arık ve Prof. Dr. Vladislav Rozanov ile ortak çalışmaya başladı.
2008’de İÜ Projeye Dahil Oldu
Yarman-Arık-Rozanov’a göre, Einstein salt harekete bağlı etkinin ötesinde “tek başına” ivmenin etkisini göz ardı etmişti. Prof. Dr. Alexander Kholmetskii ve ekibi söz konusu sav ile ilgilendiler. Hazırlıklara T.C Okan Üniversitesi destek oldu.
Nihayet 2008’de deneyler sonuç verdi. 2008’deki deney sonuçları bilim dergilerinde yayınlandı. İÜ söz konusu deneyleri farklı bir düzenekte yapmayı istedi. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü Nükleer Fizik Laboratuvarı’nda gerçekleştirilen deneyler sonucunda Einstein’ın kuramı yanlışlandı.
