Ajans Üniversite-Dilara Yüksel- Ece Biliközen
Çağın hastalığı diyabet, son zamanlarda çocuklarda sık görülmeye başlandı. Yaşam koşulları, genetik yapı, yanlış beslenme gibi faktörler çocuk ve ergenlerde tip1 adıyla bilinen diyabete neden oluyor.
Glikoz başta beyin olmak üzere vücudun tüm organlarının önemli bir besin kaynağıdır. Hücreler ihtiyacı olan glikozu, midenin arkasında bulunan pankreas bezinin salgıladığı bir hormon yardımıyla kullanır. İnsülin olarak bilinen bu hormon vücutta yapılamaz ise alınan gıdalar enerji olarak kullanılamayacaktır. İnsülin eksikliğinden meydana gelen, en çok çocuk ve ergenlerde baş gösteren tip1 diyabetin temelinde yatan nedenler genetik eğilim ve şişmanlık. Bu konuda görüşlerine başvurduğumuz İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Rüveyde Bundak ‘’ En sık görülen Tip 1 ve Tip 2 diyabettir. 100 diyabetli çocuğu incelediğiniz de 95inde tip 1 diyabetle karşılaşırsınız. Tip 1 diyabetin en çok rastladığımız bulguları ise çok su içmek, sık idrara çıkmak, kilo kaybı ve halsizliktir.’’ diyerek hastalığın kendini hemen belli dedi ve hastalığın kendini hemen belli ettiğini ekledi. Bulgular ortaya çıktığı halde önlem alınmadığı zaman en geç 2 ay içinde hastanın komaya gireceğini belirten Bundak her hastalıkta olduğu gibi erken teşhisin önemini vurguladı.
Psikolojik Yönü Zor Bir Hastalık
Hemen hemen her hastalığın fiziksel olduğu kadar psikolojik etkileri de vardır . Bu durum hastanın iyileşme sürecini de etkiler. Bundak bu konuda: ‘’ Tip 1 diyabete yakalanan çocukların tedavisinde bir ekip olarak çalışıyoruz ve ekibimizde bir psikolog mutlaka yer alıyor. Çünkü tedavi süresince hastadan her gün kan şekeri testi yapmasını, günde 4-5 kez insülin iğnesini yapmasını söylüyoruz. Bu erişkin bir insan için bile zorken çocuklarda çok daha zorlayıcı oluyor,” diyerek tedavi sürecinin çocuklar üzerindeki zorluğuna değindi.
Tip 1 Diyabet Kızlarda Daha Çok Görülüyor
Genetik eğilimi olan hastalıklarda cinsiyet önemli bir rol oynuyor. Kimi hastalıklar sadece erkeklerde veya sadece kızlarda görülürken Tip 1 diyabet erkeklerden daha çok kızlarda görülüyor. Tip 1 diyabetin otoimmün bir hastalık olduğu için en çok kızları vurduğunu söyleyen Bundak, kızların bu konuda daha dikkatli olması gerektiğinin altını çizdi.
Sağlıklı Beslenmek Herkes İçin Şart
Hemen hemen her çocuğun abur cubura, fast food beslenmeye, şekerlemelere ve renkli gıdalara zafiyeti vardır. Diyabet olsun olmasın bu tür gıdalar her çocuğun sağlığını tehdit ediyor. Diyabeti olan çocukların normal çocuklardan farklı beslenmediğini dile getiren Bundak doğru bilinen yanlışlara şöyle açıklık getirdi: ‘’ Hastalarımıza sağlıklı beslenmelerini elbette söylüyoruz. Ama bir tek diyabetlilerin değil herkesin hazır gıdalardan uzak durması gerek. Ancak aşırıya kaçmadan Tip 1 diyabeti olan hastalar bile abur cubur yiyebilir, fast foodu tüketebilir.’’ diyerek konuşmasını tamamladı.