AJANS ÜNİVERSİTE-Ahmet Çağatay BAYRAKTAR
4-6 Mayıs tarihleri arasında İletişim Fakültesi’nde devam edecek sempozyumun 1. Gün konuklarından birisi belgesel sinema yönetmeni Enis Rıza oldu. 1922 yılında Türkiye ve Yunanistan arasında gerçekleşen nüfus mübadelesinden büyük ölçüde etkilenen Fethiye’ye bağlı Kayaköy’de yaşanan insan hikayelerini aktaran Ayrılığın Yurdu Hüzün ve Yeni Bir Yurt Edinmek belgesel filmleri üzerinden yapılan söyleşide Rıza filmin oluşum sürecinden de bahsetti.
Gençlik döneminde kurucusu olduğu Genç Sinema Hareketi ile çektiği filmleri Anadolu’nun her noktasında gösterime koyan Rıza, bu gösterimler esnasında Kayaköy’ü keşfedip ardından buranın hikayesini öğrendikten sonra Kayaköy’ün ve 1922 mübadelesinin bir belgeselini çekmeye karar verdiğini söyledi. Türkiye’den ve Yunanistan’dan mübadeleyi yaşayanlardan, mübadele hikayeleri ile büyüyen torunlarına kadar çeşitli tanıklıklardan yararlanan Enis Rıza, Türkiye tarafından olay anlatıcıların az olduğundan bahsetti. Bu durumun Türkiye’de sözlü tarih anlatıcılığının yeteri kadar gelişmemiş olmasından kaynaklandığını kaydeden Rıza, her kişinin sözlü tarihi geliştirmek adına aile büyüklerinin tanıklıklarından faydalanması gerektiğini söyledi.
Rıza, “Bu filmlerde herkes kendine dair hikaye buldu ve beni en çok sevindiren bu oldu” diyerek filmin Türk ve Yunan mübadele tanıkları açısından bir “Anadoluluk” bilinci oluşturduğunu söyledi. Bu bilincin sözlü tarih çalışmaları ve belgesel ile daha hızlı bir şekilde geliştiğini aktaran Enis Rıza, bu açıdan Belgesel Sinemacılar Birliği’nin önemine dikkat çekti.